Behandelingen voor neurogene darmstoornis
De behandeling en het beheer van symptomen van neurogene darmstoornissen moet van geval tot geval worden bekeken. Welke behandeling geschikt is verschilt per persoon. Ook moeten behandelingsmogelijkheden altijd worden afgestemd op iemands behoeften en wat past in het dagelijks leven om op die manier een zo efficiënt mogelijk darmbeheer in te stellen.
Dit artikel beschrijft de verschillende behandelingen die mogelijk zijn. Hierbij wordt een stapsgewijze aanpak gevolgd. Het wordt aanbevolen dat mensen met een neurogene darmstoornis (NBD) behandelingen beginnen aan de onderkant van de piramide (hieronder weergegeven). Alleen als de behandeling niet of niet voldoende aanslaat, kan het volgende behandelingsniveau ingezet worden. Wij raden aan om hier regelmatig met jouw specialist voor darmproblemen over te praten, zodat de behandeling blijft aansluiten bij jouw wensen en behoeften.
Vul vooraf jouw darmdagboek in
Vul jouw darmdagboek in zodat je een goed beeld hebt van het dagelijks gedrag van jouw darm. Als je dit dagboek invult en het vervolgens mee kunt nemen wanneer je naar de MDL arts gaat, kun je duidelijk bewijs leveren van eventuele problemen die je ervaart en hij/zij kan jouw situatie beter beoordelen.
De behandelingspiramide van darmproblemen bij mensen met MS
De "behandelpiramide" is een manier om zorgprofessionals en patiënten te helpen bij het behandeltraject voor een neurogene darmstoornis (NBD). Het laat zien welke opties beschikbaar zijn voor het beheren van darmproblemen, maar moedigt ook mensen met NBD aan om waar mogelijk minder invasieve opties te overwegen.
Veranderingen in levensstijl, eetpatroon, vochtinname en laxeermiddelen
Drink je voldoende?
ledereen heeft dagelijks vocht nodig om gezond te blijven. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 6 tot 8 glazen per dag. Indien je twijfels hebt over de hoerveelheid vocht die voor jou geschikt is op basis van jouw medische andoening, raadpleeg dan jouw zorgprofessional.
Water is het beste, maar vruchtensappen kunnen ook. Beperk het drinken van cafïnehoudende dranken (koffie, cola en energiedrankjes) en kunstmatige zoetstoffen tot een minimum, omdat deze de blaas irriteren. Het drinken van voldoende water verdunt de urine en spoelt bacterïen uit de blaas.
Meer behandelingen voor het darmbeheer
Als deze behandelingen in de onderste twee niveaus van de piramide niet werken, kan het nodig zijn om naar andere opties te kijken.
Een dagelijks eetpatroon met vijf porties groenten en fruit wordt over het algemeen aanbevolen, samen met een aanzienlijk niveau van volkoren voedingsmiddelen, zoals volkoren brood of ongeraffineerde granen. Door een gezond eetpatroon te handhaven, kan de consistentie van de ontlasting worden beoordeeld en het eetpatroon kan vervolgens worden aangepast om de juiste consistentie van de ontlasting te bereiken.
Orale laxeermiddelen kunnen ook worden gebruikt om de darmen in beweging te krijgen. Gewoonlijk bevatten orale laxeermiddelen zowel stimulerende middelen die een verhoogde darmactiviteit stimuleren, als weekmakers, bulkers en osmotica, die allemaal gericht zijn op het aanpassen van de ontlastingsvorm. Deze middelen kunnen regelmatig worden ingenomen om een voorspelbare consistentie van de ontlasting te behouden.
Overige niet-invasieve behandelingen voor darmproblemen
Digitale rectale stimulatie is een andere behandelingsstrategie voor mensen die leven met NBD (Neurogenic Bowel Dysfunction). Het is een techniek die wordt gebruikt om de beweging van de ontlasting in het rectum te stimuleren en ontlasting op een gekozen tijdstip in gang te zetten. Digitale stimulatie wordt uitgevoerd door een gehandschoende, gesmeerde vinger via het anale kanaal in het rectum te steken en de vinger in een cirkelvormige beweging te draaien. Dit wordt voortgezet totdat ofwel de externe sluitspier ontspant en de ontlasting passeert, of de interne sluitspier aanspant omdat er activiteit van de dikke darm wordt gesignaleerd.
Geneesmiddelen kunnen op verschillende manieren in je lichaam terechtkomen, bijvoorbeeld via pillen, vloeistoffen of injecties. Zetpillen is een andere manier om een geneesmiddel toe te dienen: het is een klein rond of kegelvormig object dat je in jouw billen inbrengt waar het vervolgens de medicatie afgeeft. Vaak kan het gebruik van zetpillen binnen ongeveer 20-30 minuten de ontlasting in gang zetten.
Meer behandelingen voor het darmbeheer
Transanale irrigatie
Transanale irrigatie (TAI), ook wel darmspoelen genoemd, is een behandeling waarbij natuurlijke processen gestimuleerd worden. Via een rectale katheter wordt water in de darm gebracht. Deze methode kan geschikt zijn voor mensen die last hebben van ontlastingsincontinentie, chronische obstipatie, buikpijn geassocieerd met stoelgang, opgeblazen gevoel of langzame stoelgang. Darmspoelen kan helpen meer controle over je darmen te krijgen.
Sacrale zenuwstimulatie
Een andere behandeling om te ondersteunen in het darmbeheer van mensen met NBD is sacrale zenuwstimulatie. Hierbij worden een apparaatje via een operatie onder de huid ingebracht. Het apparaat stimuleert de zenuwen in de rug met lichte elektrische pulsen waardoor de activiteit van de dikke darm verhoogd kan worden en constipatie kan verminderen. De MDL-arts kan adviseren of dit een geschikte oplossing voor jouw probleem is.
Antegrade colonirrigatie
Deze procedure, algemeen bekend als ACE-irrigatie, kan stoelgang op gang brengen door de darm met vloeistof te spoelen. In de buik wordt een stoma gemaakt, waardoor een zoutwateroplossing via een katheter in de darm kan worden gebracht. De stoelgang treedt dan normaal gesproken ongeveer 30 tot 60 minuten later op. Deze procedure wordt uitgevoerd op regelmatige basis, vaak dagelijks, en helpt om constipatie of stoelgangongelukjes te voorkomen.
Sacrale stimulatie
Sacrale stimulatie kan ook worden gebruikt om te proberen darmfuncties te helpen en te ondersteunen als die zijn aangetast door MS. Deze procedure omvat het zenden van een laag niveau elektrische stroom door geselecteerde sacrale zenuwwortels via een elektrode die is aangesloten op een elektrische pulsgenerator die in de bilspier is geïmplanteerd. Dit kan helpen om signalen tussen jouw darmen en hersenen te corrigeren en dus het gedrag van je darmen te veranderen. Als het darmgedrag hierdoor verbetert, kan een permanente pulsgenerator worden geïmplanteerd.
Plaatsen van een stoma
Het plaatsen van een stoma wordt vaak beschouwd als het laatste redmiddel bij de behandeling van NBD. Niettemin hebben studies aangetoond dat de plaatsing van een stoma de kwaliteit van leven van sommige personen aanzienlijk kan verbeteren, omdat de tijd voor darmbeheer wordt verminderd en de onafhankelijkheid van de personen wordt vergroot.